ANNE ya da babaların yetersiz hissettiğine şahit oluyorum. Yetersiz hissettikçe bir takım olumsuz yaklaşımlarla çocuk- ebeveyn ilişkisini zedeleyen davranışlarda bulunduklarını görüyorum. Yetersiz değilsiniz. Sadece biraz fazla bunalmış olabilirsiniz. Çocuğun bazı zamanlarda sergilendikleri davranışlar Sendrom! olarak adlandırılsa da bunlar sağlıklı ve olması gereken davranışlardır diyerek sizi teskin etmek istiyorum.
Hiç bitmeyecek ve hep böyle edecek gibi gelen davranışları aslında bir gelişim göstergesidir. Doğru yaklaşımlarla, asıl böyle zamanlarda çocuğun ruhsal gelişimine en büyük katkıyı sağlamış olursunuz.
Çocuğun kendini gerçekleştirmek istemesine, çocuğun benliğini ve kişiliğini oluşturmasına müsaade etmek bir anne babanın çocuğu için yapacağı en önemli şeydir.
“Ben bunu yemeyeceğim!”, “Ben bunu giymeyeceğim.”, “ Hayıır!”
Çocukların; “Ben ve Hayır” ları hırçın ve baskın bir şekilde söylediği bu zamanlar, aslında çocuğun bağımsızlaşmayı, sınırlarını korumayı öğrendiği ve bunu ilk kez deneyimlediği zamanlardır. Bunu ilk kez deneyimleyen çocuğun bunu kibarca ve sakince söylemesini bekleyemeyiz.
Anne baba, “Bizi çıldırmak için böyle yapıyor” diye düşünmek yerine bunun gelişiminin bir parçası olduğunu ve bunu ilk kez deneyimlediğini aklına getirmesi gerekiyor.
Anne babanın çocuğu korkutarak, bastırarak kendi dediğini yapmaya zorlaması, küsmesi, başka bir şeyle tehdit etmesi çocuğun kişilik oluşumuna en büyük zararı verecektir.
“Ben varım, bir şeyleri kendim yapabilirim, sınırlarıma kendim karar verebilirim” demeye çalıştığı bu zamanlarda ebeveynin ya da bakım verenin olumsuz yaklaşımları; çocuğun utançla büyümesine, özgüven eksikliğine, sınırlarını bilmemesine ve koruyamamasına, memnun edici biri olarak hayatını devam ettirmesine, bir şeyleri yaparken ya da karar alırken bir başkasına bağımlı kalmasına neden olabilir.
O nedenle, çocuk harekete geçip “size göre olumsuz ya da zararlı” bir şey yapmaya kalktığında (dokunma, elleme, koşma, yapma..) demek yerine onun enerjisini ve hareketini başka bir tarafa yönlendirmek daha sağlıklı olacaktır.
Mesela öfkelendi ve size vuruyor bunun doğru olmadığını biliyorsunuz ve bir şey yapmalısınız. Çocuğun içinde hissettiği bir duygu var (öfke) ve bunu boşaltmak istiyor. Ona kızarak, öfkelenerek, bağırarak engellemeye çalışmak, küsmek ya da tehdit etmek hiçbir zaman istediğiniz sonuca sizi götürmeyecektir.
Onun bu duygusunu yok saymak, görmezden gelmek ya da bastırmak yerine bir de bunu denemenizi tavsiye ederim:
- Önce durmasını söyleyin.
- Duygusunu etiketleyin (öfkelendin, heyecanlandın, korktun, telaşlandın…)
- Davranışı başka bir tarafa yönlendirin.
“Dur! Şuan öfkelendiğini anlıyorum fakat ben vurulacak bir şey değilim istersen şu yastığa vurabilirsin”
Bu şekilde çocuğun duygusunu anladığınızı ve bu duyguyu boşaltabileceği güvenli ortamı oluşturmuş olursunuz. Duygu boşaltmak çocuğun zamanla bu duyguyu sağlıklı bir şekilde deneyimlemesine ve ifade etmesine zemin hazırlayacaktır.
Boşaltamadığı, engellendiği, utandırıldığı her duygu bir yerde sıkışıp kalacak ortaya çıkacağı zamanı bekleyecektir.
Yaramazlık değil bir gelişim göstergesi..
YAŞASIN YARAMAZLIK J
