İnsanın en önemli özelliği tüketmesidir. İnsanın bu temel özelliğinden dolayı GSYH-Gayri Safi Yurt İçi Hasıla harcamalar yoluyla da hesaplanmaktadır.
Tüketim ekonominin temel kanunlarından birisi olan taleple ilgilendirilmektedir.
Türkiye tüketimi artırarak büyümektedir. Bol para gibi tüketimi yükseltici faktörlerle talep artırılıyor, talep artınca üretim ve hizmet yükseliyor ve sonuçta ekonomi büyüyor.
Bu ana kadar hiçbir sorun yok. Sorunlar arz yönünde kapasite artırılamamasından kaynaklanıyor. Yeni yatırımlarla, verimlilikle, yenilikçilikle, teknoloji yükseltilerek, artan istihdamla kapasite artırılabilir. Yani, Türkiye üretmelidir.
Hükümetimiz 2022 yılının Haziran ayında üretimin rayına gireceğini söylüyor. Ekonomistler ise, bugünden yarına üretimin artırılamayacağını anlatmaktadırlar.
Üreticileri harekete geçiren talep dışarıdan veya içeriden gelebilir. Talep dışarıdan gelirse buna ihracat denilir. Talep içeriden de gelebilir. İç dinamiklerle de büyüme olabilir.
Türkiye uzun yıllardır ithal ikamesi üretim için devamlı teşvikler veriyor. Amaçları üretimdeki ithal girdiyi azaltmak. Çünkü Türkiye ürettikçe ithal girdi oranı da artıyor. Dolayısıyla ithal girdi oranı azaltılamıyor. Bir de üstüne üstlük kur artışı ithal girdi fiyatlarını da yükseltti. Ayrıca, dünya emtia fiyatları da yerinde durmuyor. Özetlenirse, ithal girdi fiyatları maliyetleri, maliyetler de enflasyonu körüklüyor.
Türkiye üretimi hareketlendirmek için para basıyor, ama bu teknoloji ve verimlilikle daha fazla büyüme sağlanamıyor.
Türkiye’nin yenilikçiliğe yol vermeyi, teknolojiyi geliştirmesi ve kendi kaynaklarıyla üretim yapması gerekiyor.
Bütün gayretler bu yönde, başarılı olunup olunmayacağı 2022 yılının Haziran ayında görülecektir.
