Yılbaşından bu yana dünya Ukrayna ve Rusya arasında çıkan doğalgaz fiyat artışı Rusya’nın uluslararası hukuka aykırı şekilde Ukrayna’yı işgali, enerji piyasalarını ve jeopolitiğini alt üst etti, petrol ve gaz fiyatlarını yaklaşık on yılın en yüksek seviyelerine çıkardı ve birçok ülkeyi enerji kaynaklarını yeniden gözden geçirmeye zorladı.
Ukrayna savaşı, Rus askeri saldırganlığının dünya liderlerini enerji güvenliği ve sorunları konusunda endişeye sevk ettiği ilk sefer değil. Benzer endişeler, Rusya 2008’de Gürcistan’ı işgal ettiğinde ve 2014’te Ukrayna’nın Kırım bölgesini işgal edip ilhak ettiğinde de ortaya çıkmıştı.
Uluslararası Enerji Ajansı’na göre Rusya, küresel pazarlara dünyanın en büyük petrol ihracatçısı ve Rus doğal gazı Avrupa ekonomisini besliyor. Anlaşmazlığı ve enerji sunumunda meydana gelen aksaklıkları pek çok yönüyle tartışıyor.
ABD ve Avrupa Birliği, Rusya’ya bir dizi ekonomik yaptırım uygulayıp, kendilerini bu ülkenin fosil yakıtlarından vazgeçirme planlarını açıkladılar (Euronews, 2022). 22 Şubat’ta Almanya, Rusya’dan inşa edilecek Kuzey Akım-2 gaz boru hattının onayını iptal etti ve şimdi Katar ve ABD gibi ülkelerden sıvılaştırılmış doğal gaz ithal etmeyi planlıyor. Belçika, nükleer enerjiden çıkışını yeniden gözden geçirirken, İtalya, Hollanda ve Birleşik Krallık rüzgâr enerjisi tesis etme çabalarını hızlandırıyor. Avrupa’daki gübre fabrikaları üretimi azaltacaklarını açıkladı ve dünya çapında 31 ülke stratejik rezervlerinden petrolü çıkarmayı kabul etti.
Ukrayna’daki savaş, AB’nin Avrupa Yeşil Anlaşmasını hızlandırma politikalarını da harekete geçirdi. Bu devasa proje, iklim endişelerini enerji politikasının merkezine koyarak kıtanın iklimini 2050 yılına kadar nötr hale getirmeyi hedefliyor. Bazı yönlerden savaş, değişimi yavaşlatıyor ve eski enerjiye yeni bir hayat veriyor. Bazı yönlerde ise, yollara daha fazla elektrikli araç eklemenin ve ek rüzgar türbinleri ile güneş panelleri kurmanın enerji bağımsızlığını artırabileceği argümanını destekliyor. Bazı yerlerde ikisi birden oluyor. Şu kadarı açık: Rus enerjisi olmadan, dünyanın dört bir yanındaki ülkeler ekonomilerini nasıl besleyecekleri konusunda zor seçimler yapmak zorunda ve bu da enerji geçişini bir dönüm noktasına getiriyor.
