Kayseri'de deprem riski bulunan mahalle!.. Uzman isim önlemleri tek tek sıraladı

Jeoloji Mühendisi Adnan Evsen, yumuşak zemin ve deprem riskinin olduğu mahalleyi açıklayarak mahalle sakinlerinin nasıl önlem alması gerektiği yönünde açıklamalar yaptı. Evsen, daha önceki açıklamasında; ‘Yunusemre Mahallesinin tamamı yumuşak zemin. Erkilet Fayına ve Erciyes Fayına 7 km mesafede yer almaktadır’ demişti. 

Kayseri'nin Kocasinan ilçesi sınırları içinde yer alan Yunus Emre Mahallesi'nin coğrafi konumunu ve jeolojik yapısını açıkladı. Mahalle, kuzeybatısında Yenidoğan, doğusunda Bağdat Caddesi ve Turgut Reis, güneydoğusunda Gaziosman Paşa, batısında ise Yavuz Mahallesi ile çevrildiğini aktardı.

‘Tedbir almak koşuluyla bina yapılabilir’

Evsen, Yunus Emre Mahallesi'nin jeolojik yapısının tamamen yumuşak zeminlerden oluştuğunu belirtti. Bu zeminlerin kolayca kazılabilen, killi, kumlu ve çakıllı sertleşmemiş birimlerden oluştuğunu açıkladı. Ancak, bu yumuşak zeminlerin deprem gibi dinamik ve statik yükler altında sıvılaşabileceğine ve taşıma gücünün düşeceğine de dikkat çekti. Bu durumda, üzerindeki yapıların kolayca zarar görebileceğini vurguladı. Jeoloji mühendislerinin, yumuşak zeminlerin konut alanına dönüştürülmesini tercih etmediklerini belirten Evsen, bu durumun yumuşak zeminlerde hiçbir şekilde yapılaşma olmaması anlamına gelmediğini ifade etti. Yumuşak zeminlerde teknik olarak gerekli tedbirler alındığında, bina ve bina türü yapıların inşa edilebileceğini söyledi.

‘Bütün alanlarda uygulanamaz’

Yumuşak zemini olan bölgelere bina ve bina türü gibi yapıların inşa edilebilmesi için, jet Grout Yöntemi ve fore kazık İksa sistemleri olarak 2 farklı yöntemin olduğunu söyleyen Evsen, jet grout yönteminin temel amaçlarını açıklayarak şöyle dedi; ‘Ana maddesi çimento ve su olan jet grout yönteminde, belirli çaplarda ve boylarda kolon oluşturularak yumuşak zemin özelliği gösteren zeminlerin iyileştirilmesi sağlanır. Bu yöntem, yüksek basınçlı özel jet pompaları ve delici makine ekipmanlarıyla yapılır. Zemine basınçlı çimento enjekte edildiği için zeminde kılcal boşluklar ve su damarları çimento ile doldurulur. Bu sayede yapılar için oturmalar azaltılmış ve/veya engellenmiş olur. Jet grout yumuşak zemin özelliği gösteren bütün alanlarda uygulanamaz. Bu yöntem;  daha çok zeminin ince çakıllı, kumlu, siltli ve az killi olduğu durumlarda uygulanabilir. Sıvılaşma ve oturma risklerine karşı hem taşıyıcı özellik hem de geçirimsizlik sağlar. Bu uygulama esnasında 30 cm, 40 cm, 60 cm, 80 cm, 150 cm çaplarına kadar kolon oluşturulmaktadır. Zemine havalı ve mekanik paker yardımıyla çimento enjekte edilerek zemindeki su uzaklaştırılıp zeminin özgül yoğunluğu arttırılmaktadır.  Yumuşak zemin olarak tanımlanan siltli ve killi zeminlerde bu yöntem uygulanamaz. Uygulansa bile sonuç alınamaz. Biz mühendislerin bu tür yumuşak zeminlerin imara açılmasını istemememizin en temel sebebi yüklenicilerin iyileştirme yapılacak zemini tanımadan tamamına jet grout yöntemini yapmaya yeltenmeleri gelmektedir. Toplum olarak suiistimali sevdiğimiz için daha kontrollü hareket etmek gerekir diye düşünüyorum.’

Fore kazık yönteminin kritik önemi…

İkinci yöntem olan fore kazık yönetimini açıklayan Evsen, bu yöntemin taşıma gücü düşük yumuşak zeminlerde zeminin güçlendirilmesi için kullanıldığını ifade etti. Bu yöntemde, belirli çap ve derinlikte delikler açılarak içlerine demir donatı yerleştirilip beton dökülmesiyle güçlendirme işlemi gerçekleştirildiğini söyledi. Fore kazık uygulamalarının, yapıların deprem anlarında zarar görmemesi için kritik öneme sahip olduğunu belirtti. Evsen, fore kazık uygulamalarının en önemli noktasını şu sözlerle ifade etti; ‘Fore kazık uygulamasının en kritik noktası, binayı taşıyacak olan kazıkların sağlam zemine kadar indirilmesi ve kazıkların sağlam zemin içerisine ankraj edilmesi esasına dayanır. Bunun için öncelikle temel sondajlar yapılarak fore kazık derinliğinin ne kadar olması gerektiğine karar verilir. Sağlam zemine kadar inmeyen uygulamalarda maksat hasıl olmaz. Deprem anında binalar tekrar zarar görebilir. Fore kazık İksa sistemleri – Derin kazılarda: yapı çukuru çevresinde oluşabilecek herhangi bir göçme, kayma, devrilme gibi risklere karşı ve kazı çalışmalarının sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi için iksa amaçlı kazık uygulaması yapılmaktadır.’