Beyhan Asma

KARADENİZDE BİR UMUT IŞIĞI: TAHIL KORİDORU

Beyhan Asma

Nihayetinde Türkiye ve Birleşmiş Milletler  arabulmasıyla yapılan görüşmelerin akabinde Ukrayna ve Rusya, tahıl ürünlerinin Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına taşınmasına olur kılan anlaşmaya imza attı. Anlaşmanın hemen ardından yaşanan ABD'deki vadeli işlemler piyasasında buğdayın fiyatı yüzde beş azalışla Şubat'tan beri en düşük seviyeye geriledi.Elbetteki, bu anlaşma sayın cumhurbaşkanımızın  istikrarlı çabaları sayesinde oldu.

Bu durum Karadenizde bir umut ışığıdır! Ve insanlığın buna ihtiyacı vardı. Bu anlaşma ile sadece taraf ülkelerden biri değil tüm dünya kazançlı çıktı. Türkiye’nin kritik bir konumu vardı,bu anlaşmaya elbet kolay varılmadı. Hükümetimiz, tüm dünyayı uzun süredir meşgul eden küresel gıda krizind,e tüm taraflara mutlu sona götüren  bir çözüme olanak sağlamanın mutluluğunu yaşattı.

Dünyamızda milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına katkı sağladı. Karadeniz'den dünyanın pek çok ülkesine bir nefes oldu. Bu planın icrası ve denetimi İstanbul'da kurulacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından yapılmasına karar verildi. Ülkemiz ve insanlık için Allah hayırlara vesile kılsın. Rusya ve Ukrayna, birbirleriyle bir anlaşmaya imzalamak yerine iki ayrı belge imzalandı. Ukrayna limanlarına giden ve bu limanlardan çıkan gemilerin bir kısmının İstanbul Boğazı yakınlarında BM, Türkiye, Rusya ve Ukraynalı yetkililer tarafından  incelenecek. Bu durum Ukrayna ekonomisine milyar dolarlık katkı sağlayacak. Anlaşma 4 ay boyunca uygulanacak, sonra yenilenecek. BM ile Rusya ayrı protokol imzalayacak.

Nasıl bu duruma gelindi? Rusya ve Ukrayna'yı anlaşmaya götüren süreç neydi? Savaşın başlamasının ardından Ukrayna'nın güvenlik, Rusya'nın da yaptırımlar nedeniyle tahıl ürünlerini uluslararası pazarlara satamamasının yarattığı küresel gıda krizi uyarılarıyla başladı. Dünyanın en önemli iki tahıl üreticisinin ürünlerini ihraç edememeleri, gıda fiyatlarında artışa neden oldu ve özellikle yoksul Afrika ülkelerinde yaşayan milyonlarca insanın hayatını tehlikeye soktu. Türkiye ve BM tarafından Mayıs ayından bu yana yürütülen arabuluculuk çabaları, özellikle Haziran ayı ortasından itibaren yoğunlaştı ve geçen hafta İstanbul'da yapılan görüşme, genel hatlarıyla bir anlaşmanın ortaya çıkmasını sağladı.

Tahıl koridoru oluşturulmasına dönük çabaların ilk amacı, Odessa başta olmak üzere mayınlar nedeniyle Ukrayna limanlarında sıkışıp kalan tahıl ve diğer gıda ürünleriyle yüklü gemilerin dünya pazarlarına açılmasını sağlamaktı. Silolarda alıcı bekleyen yaklaşık 35 milyon ton tahılın da dünya pazarlarına taşınması anlamına geldiği için çok önemli. Pazarlığın en önemli maddelerinden biri de gemilerin sıkıntı yaşamadan mayınlı alanlardan çıkarak ve Rusya'nın saldırılarına maruz kalmayarak  Moskova'dan alınacak  olan güvenlik garantileri oldu. Anlaşma sadece Ukrayna tahıl ürünlerini değil Rusya'nın gıda ürünleri ve gübresini de içerecek. Bunun yapılabilmesi için Rusya'ya yaptırım uygulayan ABD başta olmak üzere Batı ülkelerinin ikna edilmiş olması aynı zamanda

Rusya'nın plana dahil edilmesi gerekliliği vurgulandı ve  bu sonuçta başarıya ulaştı. Anlaşmaya göre gıda yüklü kargo gemiler, kılavuz gemiler aracılığıyla mayınlı limanlardan Karadeniz'e ulaşacak ve önceden belirlenen rotalardan dünya pazarlarına taşınacak.

Yazarın Diğer Yazıları