Kemal Yavuz

İslam'daki Özgür İrade Nasıl Anlaşılmalıdır?

Kemal Yavuz

Bir Allah insanlara hiçbir müdahale olmadan dileyip istediğini yapacak bir hür irade vermiştir. Bu şartlar altında isterse Allah yolunda malını canını feda eder, isterse Allaha isyan eder. Bu yönlü şartlarda, insanlar, Allah tarafından herhangi bir engellemesi olmaz. Bu özgürlük tüm insanlık için ayrım yapılmadan aynıdır.

Dilediklerini seçme konusunda serbesttirler, hür iradeleriyle yaptıklarının sorumluluğunu taşıması için gereklidir. Zaten insanın yaptığını ahrette karşısında illaki bulacağı Allah tarafından Kuranda açıklanmıştır. 76/İnsan 2 “Biz insanı katışık bir damladan/spermden yarattık. İnsanı sınava tabi tutmayı istedik ve insanı hakkı duyabilen, görebilen ve anlayabilen bir varlık olarak yaptık.” 76/İnsan 36 “İnsan kendisinin başıboş bırakılacağını mı sanıyor.”  69/Hakka 25 “Kitabı kötü olanların, eyvah diyerek, keşke amel defterim bana h,ç verilmeseydi.” Hakka 26 “Keşke hesabımdan/günah hiç haberdar olmasaydım.” Hakka 27 “Keşke ölümle her şey bitmiş olsaydı.” Hakka 28 “O malım mülküm bana hiçbir fayda vermedi.” Hakka 29 “Bütün gücüm de yok olup gitti.” 2/Bakara 256 “Dinde zorlama yoktur.

Çünkü hak yol, batıl yoldan apaçık bir şekilde ayrılmıştır. Kim tağutu/şer güçleri inkar ederde Allaha inanır/güvenirse, muhakkak ki o kopması mümkün olmayan sağlam bir kulpa yapışmıştır. Allah hakkıyla işiten ve bilendir.” Ayetlerde görüldüğü gibi dilediğini yapmak için verilen yetki, yaptıklarından ve yapacaklarından, hiç kimseye hesap vermeyecek anlamına gelmiyor.

Aksine, ayette yaptığı bütün ney varsa hepsinin hesabı kendisinden sorulacak deniyor. Halbuki, insana zor kullanılarak istediğinin aksine bir şey yaptırılacak olsa, o zamanda o insan sorumluluk yoktur İslam anlayışındaki insana verilen özgürlük, inancınızı yani, hayat yaşayışınızı özgür olarak seçmesidir. Seçtikten sonra seçmiş olduğunuz inanç sisteminin hakkınızda koymuş olduğu sınırlar ile kendinizi sınırlıyorsunuz demektir.

Kişi eğer İslam’ı seçmişse İslam’ın kurallarına göre yaşamayı kabul edip teslim olmuştur. Yok, eğer kapitalizmi, liberalizmi, sosyalizmi ve ya ateizmi seçtiyse o zamanda onların kendilerine göre kuralları vardır onları yapacaktır.

Müslümanlıkta kendisini yaratan Allaha kulluk yapacaktır, yani her aklına geleni yapamaz. Mesela, içki içemez, yalan söyleyemez, kul ve kamı hakkı yiyemez, haksızlık yapamaz,  şöyle anlamalıyız, İslam’ı kabul eden, kendisini yaratan Allanın yap dediğini yapıp, yapma dediğini de yapamaz.

Eğer, diğerlerini kapitalizmi, liberalizmi, sosyalizmi, ateizmi seçip kabul ettiyse o zamanda onların kanun ve kurallarına uymak zorundadır. Onlarında kendilerine göre bazı kuralları vardır eğer o kanunlara uymazlarsa çeşitli yaptırımları elbette vardır, ben bunlara uymam kabul etmem denemez, böyle bir dünya yoktur. Şunu bilelim insan için sonsuz bir özgürlük dünyanın hiçbir yerinde yoktur. Yaratılan hiçbir varlık yoktur ki, bir amaç ve görev için yaratılmış olmasın. 38/Sad 27 “Biz göğü, yeri ve ikisi arasındakileri boş ve anlamsız yaratmadık.

Bu, iddia inanmayanların zannıdır. Cehennemi boylayacak olan o kafirlerin vay haline.” Sad 28 “Yoksa biz inanıp iyi ve güzel işler yapanları, memlekette bozgunculuk yapanlarla bir tutar mıyız? Yoksa sakınanlar ile günaha batmış olanları bir tutar mıyız?” Şunu açık olarak söyleyelim ki, İslam’da olmadığı gibi, diğer diğerleri de kendilerine göre bir dindir ve kendilerine göre kanunları ve yaptırımları muhakkak vardır, sorumsuz bir hayat yoktur.      

Yazarın Diğer Yazıları