Bir Türk romanı dünya listesinde: Livaneli'den büyük başarı!

Almanya’nın saygın yayın organlarından Der Spiegel, dünya edebiyatının en çarpıcı eserlerini bir araya getirdiği ‘‘En İyi 100 Kitap’‘ listesini yayımladı. Farklı dönemlerden ve coğrafyalardan seçilen romanların yer aldığı listede, Türk edebiyatından sürpriz bir isim de dikkat çekti: Zülfü Livaneli.

Ünlü yazarın 1996 yılında yayımlanan romanı Engereğin Gözü, listeye girerek büyük bir başarıya imza attı. Roman, sadece Türkiye’nin değil, dünyanın dört bir yanındaki eleştirmenleri de etkileyen anlatımıyla öne çıktı. Toplumsal adalet, vicdan ve iktidar ilişkileri üzerine derin sorgulamalar barındıran eser, bir kadın cinayetinin gölgesinde ilerleyen sarsıcı hikâyesiyle edebiyat çevrelerinde uzun süre konuşulacağa benziyor.

Der Spiegel, listeyi oluştururken yalnızca edebi başarıyı değil, kültürel etki, dönemsel yansıtma gücü ve kalıcılık gibi kriterleri de göz önünde bulundurdu. Çok sayıda edebiyatçı, eleştirmen, akademisyen ve yayıncının katkısıyla oluşturulan seçki, hem klasiklere hem de çağdaş eserlere yer vererek evrensel bir edebiyat atlası sunuyor.

Listede Virginia Woolf’un Mrs. Dalloway’inden Gabriel García Márquez’in Yüzyıllık Yalnızlık’ına, Haruki Murakami’den Toni Morrison’a kadar birçok dev ismin eseri bulunuyor. Livaneli’nin romanı ise Türkiye’den bu listeye giren tek kitap olma özelliğiyle ayrı bir öneme sahip.

Der Spiegel’in yorumunda şu ifadeler yer aldı: ‘‘Türk yazar ve besteci Zülfü Livaneli, Habeşistan’dan kaçırılıp Osmanlı Sarayı’na getirilen hadım bir kölenin hikâyesi üzerinden, geçmişin suskunluklarını ve bugünün yankılarını derin bir anlatımla ele alıyor.’‘

Üstelik Engereğin Gözü, sadece listeye girmekle kalmadı; derginin kapak görselinde de yer alarak uluslararası bir ilgiye mazhar oldu.

Sessizliğin içinde büyüyen bir hikâyeyle, Türk edebiyatı bir kez daha dünyaya sesini duyurdu.

Der Spiegel'e Göre Dünyanın En İyi 100 Kitabı:

1. Virginia Woolf – Mrs. Dalloway
2. André Gide – Kalpazanlar
3. Ernest Hemingway – Güneş de Doğar
4. Isaak Babel – Kızıl Süvariler
5. Marcel Proust – Yakalanan Zaman
6. Nella Larsen – Passing
7. William Faulkner – Ağustos Işığı
8. Louis-Ferdinand Céline – Gecenin Sonuna Yolculuk
9. André Malraux – İnsanlık Durumu
10. Bruno Schulz – Tarçın Dükkânları
11. F. Scott Fitzgerald – Müşfikti Gece
12. Djuna Barnes – Nightwood
13. Halldór Laxness – Dünyanın Işığı
14. Jean-Paul Sartre – Bulantı
15. Georges Simenon – Venedik Treni
16. James Joyce – Finneganın Vahı
17. Albert Camus – Yabancı

18. Jorge Luis Borges – Ficciones
19. Ivo Andrić – Drina Köprüsü
20. Primo Levi – Bunlar da İnsan mı?
21. Nagib Mahfuz – Midak Sokağı
22. Raymond Queneau – Biçem Alıştırmaları
23. Anthony Powell – Eğitim Meselesi
24. Natalia Ginzburg – Bütün Dünlerimiz
25. Simone de Beauvoir – Mandarinler
26. J.R.R. Tolkien – Yüzüklerin Efendisi
27. Patricia Highsmith – Yetenekli Bay Ripley
28. Vladimir Nabokov – Lolita
29. James Baldwin – Giovanni’nin Odası
30. Jack Kerouac – Yolda
31. Chinua Achebe – Her Şey Dağılıyor
32. Giuseppe Tomasi di Lampedusa – Leopar
33. Richard Yates – Hayallerin Sonu
34. Abe Kōbō – Kum Kadın
35. Doris Lessing – Altın Defter
36. Giorgio Bassani – Finzi-Contini’nin Bahçesi
37. John le Carré – Soğuktan Gelen Casus
38. Sylvia Plath – Sırça Fanus
39. Clarice Lispector – G.H.’nin Çilesi
40. Thomas Pynchon – 49 Numaralı Parçanın Nidası
41. Jean Rhys – Geniş Sargasso Denizi
42. Mihail Bulgakov – Usta ve Margarita
43. Tove Ditlevsen – Kopenhag Üçlemesi
44. Gabriel García Márquez – Yüzyıllık Yalnızlık
45. Imre Kertész – Kadersizlik
46. Alexander Zinoviev – Esneyen Doruklar
47. Italo Calvino – Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu
48. José Saramago – Alentejo’da Umut
49. Vassili Grossman – Yaşam ve Yazgı
50. Pramoedya Ananta Toer – İnsanların Bu Dünyası
51. Umberto Eco – Gülün Adı
52. Salman Rushdie – Geceyarısı Çocukları
53. John Updike – Tavşan Zengin Oldu
54. Octavio Paz – Sor Juana Inés de la Cruz
55. Fernando Pessoa – Huzursuzluğun Kitabı
56. Isabel Allende – Ruhlar Evi
57. Maryse Condé – Segu Toprak Surlar
58. Don DeLillo – Beyaz Gürültü
59. Toni Morrison – Sevilen
60. Haruki Murakami – İmkansızın Şarkısı
61. Nicholson Baker – The Mezzanine
62. António Lobo Antunes – Kervanların Dönüşü
63. Zülfü Livaneli – Engereğin Gözü
64. Mircea Cărtărescu – Orbitor
65. Arundhati Roy – Küçük Şeylerin Tanrısı
66. Anne Carson – Kırmızının Otobiyografisi
67. Per Olov Enquist – Kraliyet Doktorunun Ziyareti
68. J.M. Coetzee – Utanç
69. Philip Roth – İnsan Lekesi
70. Jonathan Franzen – Düzeltmeler
71. Mo Yan – Sandal Ağacı Cezası
72. Amos Oz – Aşk ve Karanlık
73. Norman Manea – Holiganın Dönüşü
74. J.K. Rowling – Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı
75. Roberto Bolaño – 2666
76. Kazuo Ishiguro – Beni Asla Bırakma
77. Péter Nádas – Paralel Öyküler
78. Joan Didion – O Yılın Büyüsü
79. Ngũgĩ wa Thiong’o – Kargalar Efendisi
80. Cormac McCarthy – Yol
81. Liu Cixin – Üç Cisim Problemi
82. Annie Ernaux – Seneler
83. Marie NDiaye – Üç Güçlü Kadın
84. Karl Ove Knausgård – Kavgam
85. Michel Houellebecq – Harita ve Topraklar
86. Elena Ferrante – Benim Olağanüstü Akıllı Arkadaşım
87. Chimamanda Ngozi Adichie – Amerikana
88. Kamel Daoud – Meursault Soruşturması
89. Olga Tokarczuk – Yakup’un Kitapları
90. Mathias Énard – Pusula
91. Hanya Yanagihara – Değersiz Bir Hayat
92. Adania Shibli – Küçük Bir Ayrıntı
93. Tsitsi Dangarembga – Hayatta Kalmak
94. Rachel Cusk – Övgü
95. Sally Rooney – Normal İnsanlar
96. Hervé Le Tellier – Anomali
97. Mohamed Mbougar Sarr – İnsanların En Gizli Hatırası
98. Han Kang – Veda Etmiyorum
99. Hernán Díaz – Trust
100. Ocean Vuong – Mutluluk İmparatoru