Bir asırlık değişim: Kayseri 100 yılda 6 kat büyüdü!
Kayseri'nin nüfusu 1927'ye göre büyük artış gösterdi. Ancak esas değişim yapısal oldu: kentleşme, aile yapısı, göç ve yaş ortalaması kökten değişti. Detaylar Kayseri Anadolu Haber'de...
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı sonu verilerine göre Kayseri’nin nüfusu 1 milyon 452 bin 458 kişiye ulaştı.
2019 yılında bu sayı 1 milyon 407 bin 409 idi. Son beş yılda sadece 45 bin kişilik artış yaşanması, Kayseri’nin artık hızlı değil, denge arayan bir şehir kimliğine yöneldiğini gösteriyor. Nüfus artış hızı 2019’da binde 12,7 iken 2024’te binde 4,7’ye kadar gerilemiş durumda.
Nüfusun yüzde 81’i üç merkez ilçede toplandı
2024 verileri, nüfusun büyük çoğunluğunun kent merkezinde toplandığını ortaya koyuyor. En kalabalık ilçe Melikgazi (589.989), ardından Kocasinan (416.124) ve Talas (171.689) geliyor. Bu üç merkez, Kayseri nüfusunun yüzde 81’ini barındırıyor. Buna karşılık, kırsalda yaşayan nüfus giderek azalıyor. Özellikle Sarız ilçesinde son beş yılda yüzde 12,6 oranında bir nüfus kaybı yaşandı.
Kayseri 100 yılda 6 kat büyüdü ama artış yavaşladı
1927’de 251 bin olan Kayseri nüfusu, aradan geçen bir yüzyılda yaklaşık 6 kat artarak 1,45 milyona ulaştı. Ancak bu büyüme her zaman aynı hızda gerçekleşmedi.
1940’ta binde 364,4 gibi rekor bir artış oranı yakalanırken, 1980’de hâlâ binde 150 seviyesindeydi.
Ancak 2000’li yıllarla birlikte bu ivme düştü.
2010’da binde 23,8, 2015’te binde 14, 2019’da binde 12,7 olan artış oranı, 2024 itibarıyla yalnızca binde 4,7 olarak kaydedildi.
Bu veriler, Kayseri’nin artık büyük sıçramalarla değil, daha iç dinamiklerle, sakin ve kontrollü bir şekilde büyüdüğünü gösteriyor.
Genç nüfus dengesi sürüyor
Kayseri, yaş yapısı açısından hâlâ Türkiye ortalamasına çok yakın. 2019 verilerine göre:
0-14 yaş arası: yüzde 24,3
15-64 yaş arası (çalışma çağındaki nüfus): yüzde 67
65 yaş ve üzeri: yüzde 8,7
Ortanca yaş: 32,0
2024 verileri henüz detaylı açıklanmasa da, ortanca yaşın 33’e yaklaştığı tahmin ediliyor. Yaşlı nüfusun yavaş yavaş arttığı, ancak genç nüfusun hâlâ ağırlıkta olduğu görülüyor.
Aile yapısı ve hanelerde değişim
2019'da ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,4 kişiydi, bu oranın 2024’te 3,3 kişiye düştüğü öngörülüyor.
2018’de hanelerin yüzde 71,9’u çekirdek ailelerden oluşuyordu. Bunların büyük bölümü eş ve çocuklardan, yüzde 11’i ise tek ebeveynli ailelerden meydana geliyordu.
Bu tablo, Kayseri’de geleneksel aile yapısının dönüşüm sürecinde olduğunu ve çekirdek ailenin yaygınlaştığını ortaya koyuyor.
Dengeli, yerel ve sessiz bir büyüme
Kayseri artık geçmişin yüksek artış hızlarından uzak, ama istikrarlı, yerel dinamiklerle şekillenen bir büyüme çizgisinde ilerliyor. Dış göçle değil, içeride doğanların ve kentleşmenin etkisiyle büyüyen şehir; büyükşehir kimliğini korurken kendi demografik özgünlüğünü de muhafaza ediyor.
