Aile diş hekimliği yanlış anlaşıldı

Sağlık Bakanlığı tarafından, çocuklar için koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin genişletilmesi amacıyla aile diş hekimliği modeli 3 pilot ilde hayata geçirilmişti. Bakanlığın 2023'te ülke genelinde hayata geçirmeyi planladığı uygulamanın ise; pilot il olarak seçilen Eskişehir ve Kırşehir ile Karabük'te başarılı bir şekilde devam ediyor. Uygulama kapsamında 2-12 yaş aralığındaki her çocuğa bir aile diş hekimi tanımlanırken; çocuklara ağız ve diş bakımı eğitimi vermeyi ve periyodik olarak koruyucu ve önleyici tedavilerin uygulanması hedefleniyor.

“PROJEYİ DESTEKLİYORUZ”

Konu ile ilgili Anadolu Haber’e açıklamalarda bulunan Kayseri Diş Hekimleri Odası Başkanı Umut Kural aile diş hekimliğinin yanlış anlaşıldığını söyledi. Aile diş hekimliğinin aile hekimliği ile benzer bir tarafı olmadığını aktaran Kural, “Aile diş hekimliği aslında bir parça da yanlış anlaşıldı. Aslı koruyucu hekimlik. Aile diş hekimliğinin modellerinde de örnek alınan modeli olan ülkelerde de işleyiş bu şekildedir. Mantık şudur.; iki yaşında çocuğu alırsınız. Aynı kasko şirketlerinin belli bir ehliyet tecrübesini, belli bir yaş şartını veya işte hasarsızlık indirimi için tabiri caizse tırnak içerisinde aklı başında olmayı şart koştukları gibi diş tedavilerinde de dişi çürütmeden ya da diş hastalıkları meydana gelmeden diş eti sorunları meydana gelmeden önlemek üzerine kurgulanmış bir sistem. Ülkemizdeki mevcut ağız diş sağlığı sorunları halkın diş hekimine ulaşmasındaki zorluk nedeniyle kamuda sıra bulamıyor, özele parası yetmiyor. Hekim ne kadar olursa olsun, sayısı kaç olursa olsun halk diş hekimine ulaşamıyor. Bunu günlük hayatta çok rahat deneyimliyoruz. Devlet hastanelerinde fakültelerde verilen randevular hepimizin malumu yıllar sonrasına, ortodontide 5-6 yıl sonrasına randevular veriliyor. Sağlığın diğer alanlarında da olduğu gibi bu aile diş hekimliği bu sorunu baştan çözecek bir sistem. Bunu en iyi uygulayan ülkelerden bir tanesi Hollanda. Hollanda'da iki yaşında çocuklar alınıyor. Her 6 ayda bir kontrolleri zorunlu. Flor vermekte, sür örtücü, oral hijyen eğitimi gibi dişin çürümesinin önüne geçecek uygulamalar, rutin olarak tatbik ediliyor ve ağız diş sağlığı yerinde bireyler çıkarılıyor sonuç olarak ortaya. Bizim şimdiye kadar 25 yılda baktığım on binlerce belki yüz binlerce vakada önlenemeyecek olan bir vakaya denk gelmedim. Diş hastalıkları bu bağlamda yüzde 99,9 önlenebilir hastalıklardır. Hani kazanın gelişi öncesinden belli olur bizde. Bunu işin kurallarına uygun şekilde yaptığımız takdirde toplum ağız diş sağlığı seviyesi yüksek bir memleket ortaya çıkarmak çok kolay.” ifadelerini kullandı.

“HENÜZ GİRİŞİMSEL DEĞİL”

Uygulamanın başladığı pilot illerde altyapının devam ettiğini belirten Kural, “Bunun pilot uygulaması başladı Sağlık Bakanlığı'nın yaptığı bu aile diş hekimliği sistemi. Bizim bölgemizde olan Kırşehir ilini de kapsayacak şekilde Türkiye'de 3 ilde, Kırşehir, Eskişehir ve Karabük'te pilot uygulama başladı. Yalnız bu pilot uygulama girişimsel değil henüz. Kırşehir, Eskişehir ve Karabük'ün seçilmesindeki sebep de merkeze yakınlık, Ankara orijinalliği ilerlediği için bu proje rahat ulaşım olsun lojistiği kolaylaşsın, toplumun seviyesi ortalama bir seviye olsun ve çok büyük bir nüfusa hitap etmesin diye bu iller seçildiğini söylediler bize. Kırşehir, Eskişehir ve Karabük'te şu an altyapı çalışmaları devam devam ediyor. Şu an kamunun elindeki diş hekimi mevcut hastalıklara yetmiyor ki koruyucu hekimliğe yetsin. Zaten sağlığın gidişatı da o şekildedir. İlk önce hastalığını tedavi edersiniz daha sonra koruyucu önleme. Şimdi bir doktorun bir acil hastası var, bir yatan hastası var. İlk önce acildekine bakmak zorunda. İlk önce acil halledilir. Dolayısıyla Sağlık Bakanlığı'nın başlattığı aile diş hekimliği sistemi bizler tarafından, hekimlerimiz tarafından, üniversitelerimiz tarafından amasız, isesiz desteklenen bir proje. Ama hem meslektaşlarımızla, özellikle yeni mezun meslektaşlarımız işte böyle bir proje varmış gibi projede yer alabilir miyiz, istihdam edecekler mi gibi soruları oluyor. Henüz öyle bir şey yok. Yakın vadede olmayacak gibi görünüyor. Aynı zamanda vatandaşlardan da işte böyle bir sistem girmiş. Bizim de aile diş hekimimiz olacak mı? Olmayacak. Projenin belki çok ilerleyen yıllarda olabilir. Sağlık Bakanlığı’nın bize ulaştırdığı bilgiyi söylüyorum size. Aile diş hekimliği, aile hekimliği gibi herkesin bir aile hekimi var şu an semtinde küçük sıkıntılarda birinci basamak olarak oraya gidiyor. Herkesin bir aile diş hekimi olacak da insanları oraya diş hekimine bağlanacak diye bir sistem değil. Sadece köklü oturaklı bir sistemin alt yapısının başladığı esas haber.  12-13 yaş sonrası vatandaşlarımız da ilgilendirmiyor. Hedef kitlesi 12 yaş altı çocuklar. Çocukların da tedavisi değil koruyucu tedavisi nasıl yapılır. Yapılır mı yapılmaz mı? Sağlık Bakanlığı an itibariyle bunu deniyor. Umarım başarılı olurlar. Başarılı olunması için biz elimizdeki imkanları gerek ideolojik, gerek düşünce bazlı sonuna kadar Sağlık Bakanlığı'nın emrine sunduk. İnşallah başarılı olur.” diye konuştu.

KAR AMACI GÜTMEYEN BİR AİLE DİŞ HEKİMLİĞİ ÇALIŞMAMIZ VAR

Kayseri Diş Hekimleri Odası olarak bir çalışmaları olduğunu aktaran Başkan Kural, “Sağlık Bakanlığı'nın yapacağı aile diş hekimliğinin özellikle finansmanı konusunda da yardımımız olur diye düşünüyorum faaliyete geçirebilirsek. Aynen gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yalnız gelişmiş ülke derken ben ticari olarak gelişmiş ekonomik olarak gelişmiş ülkeleri söylemiyorum, ağız diş sağlığına önem veren ülkeler açısından söylüyorum. Aile diş hekimliği açısından diş hekimliği hizmetleri açısından gelişmiş olan ülkelere bakıldığında her bireyin bir hekimi olur. 6 ayda bir kontrole gider. O altı aylık kontrolde hekimi uygun koruyucu ve önleyici tedavilerini yapar. Başlangıç sıkıntılarını çözer ve daha büyük, sorunlar katlanmadan çözülebilir. Bunun biz tamamıyla özel olarak ama kâr amacı gütmeden odamız bazında anlaşmalı ya da işte kabul eden hekimlerimize, hasta bağlamak suretiyle tekrar altını çiziyorum kâr amacı gütmeden bir aile diş hekimliği sistemini özel tarafını devreye sokmaya çalışıyoruz. İnşallah başarılı olacağız.” dedi. >>Selma Kan