Bu ülkede haberler bir süredir aynı cümleyle başlıyor:
‘Tartışma çıktı.’
Aslında bu cümle artık bir haber dili değil, bir alışkanlık. Neyin tartışması olduğu çoğu zaman ikinci planda kalıyor. Yol verme meselesi, aile içi bir anlaşmazlık, alacak-verecek, ayrılmak isteme… Sebep ne olursa olsun sonuç değişmiyor: Bir anlık öfke, telafisi olmayan bir son.
2025 yılı geride kalırken geriye kalan şey rakamlardan çok daha ağır bir tablo. Şiddet, hayatın belirli köşelerinde değil, neredeyse her alanında karşımıza çıkıyor. Evde, sokakta, trafikte, okul çevresinde… Gündelik hayatın içine yerleşmiş durumda.
Kadınlar bu tablonun en kırılgan yerinde durmaya devam ediyor. En çok da ‘hayır’ dedikleri için zarar görüyorlar. Ayrılmak, uzaklaşmak, kendi yolunu çizmek isteyen kadınlar için şiddet hâlâ bir ihtimal değil, bir tehdit. Bu gerçeği inkâr etmek kimseye bir şey kazandırmıyor.
Ama 2025’in düşündürücü yanlarından biri de şu:
Şiddetin yaşı giderek küçülüyor.
Eskiden ‘gençlik kavgası’ denilip geçilen olaylar artık çok daha ağır sonuçlar doğuruyor. Çocuk sayılabilecek yaşlarda insanlar, şiddetin ya faili ya da mağduru olarak karşımıza çıkıyor. Bu da bize şunu söylüyor: Şiddet öğrenilen bir dil ve bu dil artık çok erken yaşlarda öğretiliyor.
Burada durup düşünmek gerekiyor. İnsanlar ne zaman konuşmayı bıraktı da öfkeyi bu kadar kolay tercih eder oldu? Sabır neden bu kadar hızla tükendi? Hayatın zorluğu, belirsizlikler, geleceğe dair kaygılar insanları içe kapatırken, öfkeyi dışarı taşıyor.
Bir başka tehlikeli durum ise şiddetin sıradanlaşması. Her yeni olay bir öncekinden daha az şaşırtıyor. Haberler izleniyor, birkaç yorum yapılıyor ve sonra hayat kaldığı yerden devam ediyor. Oysa her alışma, biraz daha kayıtsızlık demek.
2025 bize şunu açıkça gösterdi:
Sorun sadece bireylerin öfkesi değil, birlikte yaşama kültürünün giderek aşınması. İnsanların birbirine tahammül etme kapasitesi azaldıkça, en küçük gerilimler bile büyük sonuçlar doğuruyor.
Eğer bu gidiş değişmezse, önümüzdeki yıllarda başlıklar çok farklı olmayacak. Belki sadece yaşlar biraz daha küçülecek, öfke biraz daha büyüyecek.
Ve biz yine aynı cümleyi okuyacağız:
‘Tartışma çıktı.’
