Sazın kalbi Kayseri'de atıyor: Bağlamanın son ustasıyla özel röportaj
40 yılı aşkın süredir el yapımı bağlama üreten Çetin Türkmen, Kayseri'nin bu alandaki tek aktif ustası olarak kültürel mirası yaşatıyor. Detaylar Kayseri Anadolu Haber'de…
Kayseri’de el yapımı bağlama üretimi denince akla gelen ilk ve tek isim: Çetin Türkmen. Yarım asra yaklaşan deneyimi, titiz işçiliği ve mesleğine olan bağlılığıyla kentin yaşayan kültürel miraslarından biri olan Türkmen, röportajımızda hem ustalığını hem de bu mesleğin geleceğine dair görüşlerini anlattı.
Doğremi saz evi ile başlayan ustalık hikayesi
Çetin Türkmen’in serüveni, 1983 yılında babasıyla birlikte kurduğu Doğremi Saz Evi'nde başladı. Babasının Almanya’dan dönüşüyle birlikte İsmail Elis ile ortaklık kurarak ilk adımı attıklarını belirten Türkmen, o günden bu yana yüzlerce enstrümana hayat verdi. ‘Babam keman çalardı, el becerisi aileden geliyor’ diyor Türkmen.
Bağlama, ud, kanun... Ama özellikle bağlama
Zaman içinde keman yapımından ud, kanun ve bağlamaya yönelen Türkmen, en çok bağlama üretimiyle tanınıyor. Kullanılan ağacın türünden işçiliğe kadar her detayla birebir ilgilenen Türkmen, ‘Bağlama dut ağacından olur, sesi oradan gelir. Her ağacın bir karakteri vardır’ sözleriyle zanaatına duyduğu özeni anlatıyor.
Kayseri’de tek aktif usta
‘Kayseri’de aktif olarak bu işi yapan kalmadı’ diyen Türkmen, kentin tek faal bağlama ustası olarak öne çıkıyor. El yapımı sazlara ilginin sürdüğünü, ancak usta-çırak ilişkisinin artık çok zayıfladığını belirten Türkmen, ‘Oğlum biraz ilgileniyor ama başka pek yetişen yok. Üniversitelerden, müzik bölümlerinden gelenlere elimden geldiğince yardımcı oluyorum’ diyor.
Her sazın ayrı bir hikayesi var
Türkmen, her sazın yapım sürecinin farklı olduğunu vurguluyor. Özel yapım bir bağlama üç hafta sürebilirken, ekip çalışmasıyla bu süre kısalabiliyor. Özellikle 24 günde dört ud siparişi tamamladığı dönemi unutamadığını belirtiyor. ‘Her sazın bir ruhu var. Udun tonu daha çok yaşını almışlara hitap eder, bağlama ise daha genel bir kitleye ulaşır’ diyor.
Fiyatlar ve kalite el ele gidiyor
Türkmen’in atölyesinden çıkan bağlamalar 2.000 TL’den başlıyor, özel siparişlerde 20.000 TL’ye kadar çıkabiliyor. Udlar ise 28.000 TL civarında; ithal ağaç ve işçilik durumuna göre fiyat artabiliyor. Kanunlar ise 60.000 TL'den başlayarak 200.000 TL’ye kadar yükselebiliyor.
‘Sözde emekliyim, işime devam ediyorum’
Altı yıl önce emekli olduğunu söyleyen Türkmen, ‘Sözde emekliyim, hâlâ çalışıyorum. Allah sağlık verdiği sürece bu mesleği yaşatmaya devam edeceğim’ diyerek, hem mesleğine hem de Kayseri müziğine olan katkısını sürdürüyor.
Videoyu izlemek için tıklayınız…
