Kayseri'nin yabancı sermaye gerçeği! Rakamlar neyin altını çiziyor: En çok hangi ülke geldi, hangi ilçe dolduruldu?

Kayseri'de yabancı sermayenin hiç bilinmeyenleri gün yüzüne çıktı. Peki, şehirde hangi ülke zirveye yerleşti, hangi bölgeler yabancı yatırımın merkezine dönüştü? Detaylar Kayseri Anadolu Haber'de...

Kayseri'nin yabancı sermaye gerçeği! Rakamlar neyin altını çiziyor: En çok hangi ülke geldi, hangi ilçe dolduruldu?

Kayseri’de yabancı sermayenin şehirdeki varlığı, etkisi ve son yıllardaki değişimi ilk kez bu kadar ayrıntılı biçimde ortaya çıktı. Kayseri Anadolu Haber’in ulaştığı bilgilere göre, kentte faaliyette bulunan yabancı ortaklı firma sayısı 1.166’ya ulaşmış durumda. Bu sayı sadece bir tablo değil; Kayseri’nin ekonomik dokusundaki dönüşümünün en güçlü göstergelerinden biri.

Fakat asıl çarpıcı olan, bu firmaların geldikleri ülkeler, ilçelere göre dağılımı, son yıllardaki açılış–kapanış dengesi ve yatırımcıların şehirde karşılaştığı zorluklar. Tüm bu veriler, Kayseri’nin yabancı sermaye rotasında nasıl bir kavşakta durduğunu gözler önüne seriyor.

Hangi ülke zirvede? Kayseri’de beklenmedik liderlik

Kayseri Anadolu Haber’in ulaştığı resmi verilere göre, Kayseri’de yabancı yatırımcı sıralamasında Suriye açık ara ilk sırada. Hizmet sektöründen küçük üretime, gıda ticaretinden inşaata kadar geniş bir yelpazede etkinlik gösteren Suriyeli girişimciler, son 5 yılda şehirde en yüksek büyümeyi sağlayan grup oldu.

Bu yoğunlaşmanın nedeni şöyle özetleniyor;

•    Kriz bölgelerinden gelen sermayelerin Türkiye’yi güvenli liman olarak görmesi,
•    Kayseri’de ticari alanların ulaşılabilir olması,
•    Kocasinan ve Melikgazi’de kurulan yeni ticari akslar.

Yabancı sermayenin ilçe ilçe haritası

Edinilen bilgilere göre yabancı yatırımcıların ilçelere dağılımı şöyle;

•    Kocasinan: 553 firma
•    Melikgazi: 536 firma
•    Hacılar: 94 firma
•    Talas: 51 firma

Bu tablo, Kayseri’nin ekonomik yükünün merkez ilçelerde yoğunlaştığını; OSB’ye yakınlık ve ticari hareketliliğin yabancı yatırımcı tercihlerini belirlediğini gösteriyor. Özellikle Kocasinan ve Melikgazi, artık ‘‘yabancı girişim koridoru’‘ olarak anılıyor.

Organize Sanayi’nin yabancı nabzı

Ulaşılan resmi verilere göre, OSB’de 206, Serbest Bölge’de 15 yabancı sermayeli firma bulunuyor. Bu firmalar arasında ağırlık tekstil, mobilya, metal işleme, makine ekipman, plastik ve kimya sektörlerinde. OSB yönetimi, özellikle son yıllarda yabancı üretici ilgisinin arttığını, ancak bürokratik izin süreçlerinde hızlanma beklendiğini dile getiriyor.

Son 5 yılın dalgalı grafiği

Kayseri’de yabancı yatırım sayılarının yıllara göre seyri, yatırımcının şehre yaklaşımını da gözler önüne seriyor;

•    2021 – 113
•    2022 – 164 (zirve)
•    2023 – 129
•    2024 – 100 (düşüşün en sert yılı)
•    2025 – 111 (yeniden toparlanma)

Ulaşılan verilere göre, 2022’deki ani yükseliş sonrası yaşanan gerileme, küresel ekonomik dalgalanmalar ve yerel piyasalardaki sıkışmayla ilişkilendiriliyor.

Şirket açılış ve kapanış dengesi ne anlatıyor?

Son 5 yılda;

•    617 yabancı şirket açıldı,
•    74 yabancı şirket kapandı.

Açılan şirket sayısı, Kayseri’de yabancı sermayenin hâlâ güçlü bir cazibe oluşturduğunu ortaya koyuyor. Ayrıca kayıtlara göre, yurt dışında ikamet eden T.C. vatandaşları da ‘‘yabancı sermaye’‘ kategorisine dâhil edildiği için rakamın bir bölümü bu gruptan geliyor.

Son dönemin en hızlı yükselen yabancı profili

Son dönemde en hızlı yükselen yatırımcı profili yine Suriyeli girişimciler. Buna ek olarak Irak, İran, Ürdün ve Azerbaycan vatandaşlarının da Kayseri’de perakende ve küçük ölçekli üretim alanlarında görünürlüğü artmış durumda.

Hangi sektörlere yatırım yapılıyor?

Ulaşılan veriler Kayseri’de faaliyet gösteren yabancı sermayenin şu sektörlerde yoğunlaştığını ortaya koyuyor;

•    Gıda ve perakende
•    Hizmet sektörü
•    İmalat – küçük ölçekli üretim
•    Lojistik ve ticaret
•    İnşaat malzemeleri
•    Tekstil ve konfeksiyon
•    Mobilya yan sanayi

OSB’deki yabancı firmaların neredeyse tamamı üretim odaklı çalışıyor.

Yabancı yatırımcıların Kayseri’de en çok şikâyet ettiği sorunlar

Bu dosyanın en kritik bölümlerinden biri de yabancı yatırımcıların karşılaştığı diyebiliriz. Edinilen bilgilere göre, yatırımcıların en sık dile getirdiği sorunlar şunlar;

•    Bürokratik süreçlerin uzun ve karmaşık olması
•    Dil ve tercüman desteği eksikliği
•    Vergi ve ruhsat süreçlerinde yorum farkları
•    Ticari kiralarda hızlı artış
•    Finansmana erişim zorluğu
•    İşyeri ruhsatlandırmada standart eksikliği

Bazı yatırımcılar, ‘‘Her ilçede uygulama farklılaşıyor’‘ şikâyetini öne çıkarıyor.

İstihdam boyutu: Rakamlar üzerinde çalışılıyor

Yabancı sermayeli firmaların Kayseri’de oluşturduğu istihdamın yüzdesine dair kesin bir veri bulunmasa da, , Kayseri Anadolu Haber’in ulaştığı bilgilere göre OSB ve merkez ilçelerde yabancı sermayenin istihdama katkısı göz ardı edilemeyecek düzeyde.

Özellikle mikro ölçekli yabancı işletmelerin toplam istihdamda ‘‘görünmez fakat etkili’‘ bir yer tuttuğunu vurguluyor.