Kayseri'deki tek Ermenice yazıt nerede? Bir taşa sığan büyük tarih!
Kayseri'de sadece bir tane Ermenice yazıt kaldı. Nerede olduğunu biliyor musunuz? Sessizce ayakta kalan bu taş ne anlatıyor? Detaylar Kayseri Anadolu Haber'de…
Kayseri’nin Kocasinan ilçesine bağlı Güneşli Mahallesi’nde (eski adıyla Muncusun), şehrin bilinen tek Ermenice kitabesi yer alıyor.
Bu taş yazıt, Anadolu’nun kadim çok kültürlü yapısını yansıtan, sessiz ama güçlü bir tarihsel tanık olarak dikkat çekiyor. Taşın üzerindeki yazılar, bugün artık görünmez hale gelen bir geçmişin izlerini taşıyor.
Bir taştan fazlası: Ermeni kültürel varlığının sessiz tanığı
Kitabe, bölgedeki Ermeni varlığının bugün geriye kalan tek somut izlerinden biri. Üzerinde Ermenice harflerle yazılmış metin, bir dönemin inanç, kimlik ve yaşam kültürünü yansıtan önemli bir belge niteliğinde.
Güneşli (Muncusun): Bir zamanlar ermeni kültürünün merkezi
Osmanlı döneminde Muncusun, Kayseri'deki en önemli Ermeni yerleşimlerinden biriydi. 1910 yılına kadar köyde:
7 kilise
1 şapel
2 manastır
2 okul
ve 1 büyük mezarlık yer alıyordu
Bu zengin mimari ve kültürel yapı, 1915 sonrası büyük ölçüde yok olmuş; günümüze sadece bir tek Ermenice kitabe kalmıştır.
Güneşli’den Amerika’ya: Oscar Banker’ın hikayesi
1895’te bu köyde dünyaya gelen Asadur Sarafyan, daha sonra ABD’ye göç ederek Oscar Banker adını aldı. Otomatik vites sisteminin mucidi olan Banker, Güneşli’nin sadece dini değil, entelektüel üretim açısından da ne kadar zengin bir geçmişe sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Koruma altında mı?
Edinilen bilgiye göre, bugün bu tek kitabe olma özelliğini taşıyan yapının koruma altında olmadığı öğrenildi. Ne bir bilgi levhası var, ne de çevresi korunaklı durumda. Yerel halkın çoğu da bu yazıtın tarihi öneminden haberdar değil.
Hrant Dink Vakfı tarafından yayımlanan ‘Kayseri Ermeni ve Rum Kültürel Mirası’ adlı çalışmada, Güneşli köyü ‘Kayseri’deki en zengin Ermeni mimari kalıntılarının bulunduğu köylerden biri’ olarak geçiyor. Vakıf, bu tür kültürel yapıların belge altına alınması ve korunmasının toplumsal barış ve kültürel çeşitlilik açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Sonuç: Sessiz taşın konuşması için geç kalmayalım
Kayseri’nin Güneşli Mahallesi’nde ayakta kalan bu tek Ermenice kitabe, yalnızca bir anı değil; geçmişin bugüne uzanan bir hikayesidir.
Bölgedeki vatandaşlar yetkilileri ve duyarlı kurumları bu kültürel mirasın korunması ve tanıtılması yönünde adım atmaya çağırıyor.
