Kayseri'de 'kırmızı harita' alarmı: Bu 10 mahallede oturuyorsanız iki kere düşünün

Kayseri’de bugün hangi mahallede oturduğunuz, bir sonraki depremde alacağınız hasarı baştan yazıyor olabilir.
Haritalar, raporlar, kentsel dönüşüm kararları… Hepsi masaya yatırıldığında, özellikle bazı semtler için tablo hiç iç açıcı değil.

Haritalar ne söylüyor?

AFAD’ın Türkiye Deprem Tehlike Haritası, Kayseri’yi “deprem riski düşük iç Anadolu şehri” klişesinden çıkarıp, aktif fayların arasında kalan kırılgan bir kent olarak tanımlıyor.

Jeoloji mühendislerinin hazırladığı deprem raporlarında ise, Kayseri kent merkezinin alüvyon zemin üzerinde kurulu olduğu, olası 6,5 ve üzeri bir depremde hem şiddetli sarsıntı hem de yüzey faylanması nedeniyle ağır hasar beklenebileceği açıkça yazılıyor.

MTA’nın son değerlendirmeleri, bölgedeki fayların 7,5 büyüklüğüne varan depremler üretebileceğini gösteriyor.

Hangi mahalleler öne çıkıyor?

AFAD’ın İRAP planları, belediyelerin kentsel dönüşüm ilanları, deprem riski gerekçesiyle başlatılan projeler ve uzman raporları birlikte okunduğunda; “yüksek risk baskısı altında” denebilecek mahalleler tabloya çıkıyor.

Aşağıdaki sıralama resmî bir “ilk 10” değil, ancak son yıllarda “riskli yapı – kentsel dönüşüm – zayıf zemin” üçgeninde en sık adı geçen bölgeler;

1) Argıncık Mahallesi – Kocasinan

Kocasinan’ın Argıncık bölgesi için hem Büyükşehir hem ilçe belediyesi “Kayseri tarihinin en büyük kentsel dönüşümü” ifadelerini kullanıyor.
60–70 yıllık gecekondu tipi yapılar, yorgun beton, dar sokaklar ve eksik altyapı; olası depremde ağır hasar riskini büyütüyor. Bu yüzden bölge, dev rezerv alan kararları ve milyarlarca liralık dönüşüm projeleriyle neredeyse “şehrin bir numaralı dosyası” hâline geldi.

2) Fevzi Çakmak Mahallesi – Kocasinan

Fevzi Çakmak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı destekli kentsel dönüşüm süreci resmen başlatıldı.
Yetkililer açık açık, “Hem modern hem depreme dayanıklı yeni yaşam alanlarına dönüştürülecek bir mahalle” vurgusu yapıyor. Bu vurgu, mevcut yapı stokunun deprem karşısında ne kadar sorunlu görüldüğünü de dolaylı olarak anlatıyor.

3) Yeni Mahalle – Kocasinan

Kentsel dönüşüm ve gayrimenkul piyasası üzerine yapılan değerlendirmelerde, Yeni Mahalle adı sık sık “eski yapı stoğu, 50 yılı aşmış binalar, ömrünü doldurmuş bloklar” ifadeleriyle anılıyor. Bu tablo, depremde kolon-kiriş dayanımı ve zemin-bina uyumu açısından ciddi soru işaretleri demek.

4) Sahabiye Mahallesi ve çevresi

Büyükşehir Belediyesi resmi sitesinde açıkça yazıyor: “Deprem ve afet riski taşıyan, işlevini kaybetmiş, alt yapısı sorunlu, eskiyen yapılar için kentsel dönüşüm projeleri hayata geçiriyoruz. Sahabiye Kentsel Dönüşüm Projesi bunların başında geliyor.”

Sahabiye, Cumhuriyet döneminin ilk planlı mahallelerinden biri; ama bugün, yaşlanan apartmanlar, dar otopark ve altyapı sorunlarıyla “riskli ancak merkezî” bir bölge olarak masada duruyor.

5) Oruçreis Mahallesi – Kocasinan

Kayseri’de deprem sonrası en çok konuşulan alanlardan biri de Oruçreis. Kentsel dönüşüm haberlerinde bu mahalle, “eski yapıların yıkılıp yeni konutların yükseldiği” yerler arasında sayılıyor.
Bu da, bugüne kadar süren yapı stokunun riskli kabul edildiği anlamına geliyor.

6) Ahievran Mahallesi – Kocasinan

Aynı haberlere göre Ahievran da, Oruçreis ve Yunus Emre ile birlikte dönüşüm kapsamına alınan bölgeler arasında.
Mahallenin büyük kısmı, 1999 öncesi yönetmeliklere göre yapılmış eski binalardan oluşuyor; bu da deprem performansı açısından önemli bir kırmızı bayrak.

7) Yunus Emre Mahallesi – Kocasinan

Yunus Emre için de tablo farklı değil: Eski konut stoku, düzensiz yapılaşma ve yetersiz sosyal alanlar, kentsel dönüşüm planlarının gerekçeleri arasında sıralanıyor.

8) Kazım Karabekir Mahallesi – Melikgazi

Melikgazi Belediyesi, Kazım Karabekir Mahallesi’nde etap etap süren kentsel dönüşümü, “ömrünü doldurmuş, riskli binaların depreme dayanıklı yapılara dönüşmesi” olarak tanımlıyor.
Kaba inşaatları biten yeni konutlar, eski yapıların deprem karşısındaki kırılganlığını açıkça ortaya koyuyor.

9) Yıldırım Beyazıt Mahallesi – Melikgazi

Aynı açıklamalarda Yıldırım Beyazıt da riskli binaların yenilendiği bölgelerden biri olarak geçiyor.
Deprem sonrası gündeme gelen “dönüşüm yetersiz” eleştirilerinde de bu mahallelerin adı sık sık anılıyor.

10) Battalgazi Mahallesi – Melikgazi

Melikgazi’de yürütülen sekiz kentsel dönüşüm bölgesinden biri de Battalgazi. Riskli yapılar yerine daha dayanıklı konutların planlandığı bu mahalle, belediyenin “öncelikli risk alanı” haritalarında ilk sıralarda yer alıyor.

Bu mahallelerde oturanlar ne yapmalı?

•    Eviniz 2000 öncesi ise mutlaka statik ve zemin etüdü yaptırın.

•    Binanız için riskli yapı tespiti başvurusu yapmayı düşünün.

•    Belediye ve AFAD’ın mahalle bazlı eğitim ve tatbikatlarını takip edin.

•    DASK poliçesini sadece “formaliteden” değil, gerçek risk hesabıyla yenileyin.