Kayseri'de başlayan bir gelenek tüm Anadolu'yu değiştirdi!
Ahi Evran'ın Kayseri'de açtığı küçük bir atölye, Anadolu'nun kaderini değiştirdi. İşte az bilinen o hikaye Kayseri Anadolu Haber'de…
Anadolu’da esnaf teşkilatlarının temelini atan Ahi Evran, 13. yüzyılın başlarında Kayseri’ye gelerek bir debbağ (deri işleme) atölyesi kurdu.
Bu atölye, yalnızca bir üretim merkezi değil, aynı zamanda ahlaki değerlerin, dayanışmanın ve meslek ahlakının öğretildiği bir ocak haline geldi.
Asıl adı Şeyh Nasirüddin Mahmud el-Hoyi olan Ahi Evran, Azerbaycan’ın Hoy şehrinde doğmuş, eğitimini Horasan ve Bağdat gibi ilim merkezlerinde tamamlamıştı. Zanaat olarak dericiliği seçen Ahi Evran, Anadolu’ya göç eden Türkmenlerle birlikte Kayseri’ye yerleşti. Burada açtığı debbağ atölyesi kısa sürede bölgenin en önemli üretim merkezlerinden biri oldu.
Deri atölyesinden ahiliğe
O dönemde deri, günlük yaşamda vazgeçilmezdi. Ayakkabıdan kemere, zırhtan ev eşyalarına kadar pek çok alanda kullanılan deri, Kayseri’de kurulan atölyede özenle işleniyordu. Ancak Ahi Evran’ın farkı, yalnızca üretimde değil, işin ahlaki boyutunda da kendini gösterdi. Atölyeye gelen çıraklara yalnızca meslek öğretilmiyor; dürüstlük, adalet, yardımlaşma ve kardeşlik ilkeleri de aktarılıyordu.
Kısa süre içinde bu anlayış, Kayseri’deki diğer zanaatkârlar arasında da benimsendi. Dericilerin bir araya gelmesiyle Debbağlar Çarşısı kuruldu ve bu çarşının çevresinde zamanla Debbağlar Mahallesi oluştu. Bu mahalle, Ahiliğin Anadolu’da yayıldığı ilk merkezlerden biri olarak tarihe geçti.
Sosyal ve ekonomik katkı
Kayseri’deki debbağ atölyesi, şehrin hem ekonomik hem de sosyal hayatına büyük katkılar sundu. Ahi Evran’ın öncülüğünde esnaf arasında fiyat istikrarı sağlandı, ürün kalitesi gözetildi ve halkın ihtiyacı adil ölçülerle karşılandı. Böylece hem üretici hem tüketici korunmuş oldu.
Ahiliğin temel taşı
Ahi Evran’ın Kayseri’de kurduğu bu atölye, zamanla Ahilik teşkilatının doğuşuna zemin hazırladı. Bugün ‘esnaf ahlakı’ olarak bilinen pek çok kuralın kökeninde bu atölyeden yayılan değerler bulunuyor. Ahilik, Kayseri’den başlayarak kısa sürede Konya, Sivas, Tokat, Ankara ve Kırşehir gibi Anadolu’nun pek çok şehrine ulaştı.
Kayseri’nin gururu
Ahi Evran’ın Kayseri’de başlattığı bu hareket, yalnızca o dönemin değil, bugünün ticari ve sosyal yaşamı için de örnek teşkil ediyor. Ahilik anlayışı, ‘önce ahlak, sonra ticaret’ prensibiyle Anadolu kültürünün vazgeçilmez bir parçası olmaya devam ediyor.
