İklim Kanunu yasalaştı! İşte her vatandaşı ve işletmeyi ilgilendiren maddeler
İklim Kanunu TBMM'de kabul edildi. Kanun, karbon emisyonu raporlarından cezai yaptırımlara kadar birçok yenilik getiriyor. Detayları haberimizde...
Türkiye'nin çevre politikalarında dönüm noktası niteliğinde bir adım atıldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), ‘2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi’ doğrultusunda hazırlanan İklim Kanununu kabul etti.
Kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyumun sağlanması için kapsamlı bir yasal çerçeve sunuyor.
Neden ihtiyaç duyuldu?
Kanunun temel amacı, iklim krizlerinin etkilerini azaltmak, iklime dirençli şehirler kurmak ve afet risklerini düşürmek. Ayrıca su ve gıda güvenliği, doğal kaynakların korunması, biyolojik çeşitliliğin devamı, ormanların artırılması ve yenilenebilir enerji kapasitesinin yükseltilmesi hedefleniyor.
Hangi sektörleri kapsıyor?
Kanun; altyapı, tarım, hayvancılık, ulaşım, enerji, sanayi, çevre, sağlık ve şehircilik gibi çok sayıda sektörü kapsıyor. Kamu kurumları ve özel sektör, alınan tedbir ve düzenlemelere uymakla yükümlü.
Yerel yönetimlere yeni sorumluluklar
Her ilde İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Vali başkanlığında faaliyet gösterecek bu kurullar, yerel düzeyde iklim eylem planlarının hazırlanması ve uygulanmasından sorumlu olacak.
Karbon piyasası ve emisyon ticaret sistemi geliyor
Yasa kapsamında, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve Karbon Piyasası Kurulu kurulacak. Karbon salımı yapan işletmelerin bu sisteme 3 yıl içinde dahil olması zorunlu olacak. Süreyi Cumhurbaşkanı bir yıl daha uzatabilecek.
Emisyon raporlarını zamanında sunmayan işletmelere 500 bin TL – 5 milyon TL, hiç sunmayanlara ise 1 milyon TL – 10 milyon TL arasında idari para cezası uygulanacak. Ozon tabakasına zarar veren maddelerin ithalatı ve ticareti için 2,5 milyon TL ceza öngörülüyor.
Kamuoyunun endişelerine yanıt: ‘İklim Kanunu Gerçekleri’
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kanunla ilgili kamuoyunda oluşan yanlış algılara yönelik açıklamada bulundu:
Yanlış: ‘Vatandaş karbon ayak izi nedeniyle ceza ödeyecek.’
Doğru: Bireyler için hiçbir ceza veya yaptırım söz konusu değil. Kanun, sadece yoğun üretim yapan tesisleri kapsıyor.
Yanlış: ‘Tarım ve hayvancılık yasaklanacak.’
Doğru: Aksine, tarım, hayvancılık ve doğal kaynakların korunması desteklenecek.
Yanlış: ‘İklim değişikliğini reddedenlere ceza verilecek.’
Doğru: Böyle bir düzenleme yok. Kanun yalnızca çevresel yönetimle ilgili düzenlemeleri içeriyor.
Yeşil dönüşüm ve eğitim programları
Kanun, toplumda iklim değişikliği ve yeşil dönüşüm konusunda farkındalık oluşturulmasını da hedefliyor. Tüm eğitim kademelerinde müfredat güncellenecek, farkındalık eğitimleri düzenlenecek. Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK koordinasyonunda çalışmalar yapılacak.
Türkiye yeşil taksonomisi ve ekonomik dönüşüm
Yasa ile Türkiye Yeşil Taksonomisi geliştirilecek. Çevreci yatırımlar teşvik edilecek, çevresel etkiler yatırım kararlarında belirleyici olacak. Bu sayede yeşil finansman kaynaklarına erişim kolaylaşacak.
Sadece ekolojik değil, ekonomik rekabet için de gerekli
İklim Kanunu, yalnızca çevreyi değil, Türkiye’nin yeşil ekonomide rekabet gücünü artırmayı da hedefliyor. Bu kapsamda ‘Yeşil Dönüşüm’, ‘Temiz Teknolojiler’ ve ‘Sıfır Atık’ gibi projeler desteklenecek.
