Cıngı paylaştı: Kayseri'nin o ilçesinin isminin ardındaki gerçek ortaya çıktı
Kayseri Yahyalı'nın adı nereden geliyor? Murat Cahid Cıngı'nın paylaştığı tarihi notlar ilçenin geçmişine ışık tuttu. Detaylar Kayseri Anadolu Haber'de...
Bugünkü Yahyalı ilçesinin adı, yüzyılları aşan bir fetih, inanç ve ilim geleneğinin izlerini taşıyor. Kayseri AK Parti Milletvekili Murat Cahid Cıngı’nın paylaştığı tarihi notlar, Yahyalı’nın adının ardındaki hikayeyi bir kez daha gündeme taşıdı.
Paylaşıma göre Yahyalı, Ulu Cami bahçesinde türbesi bulunan Yahya Gazi’den adını alıyor. Anadolu’nun Türkleşme sürecinde önemli rol oynayan alp-erenlerden biri olan Yahya Gazi’nin, 1075 sonrasında Danişmendliler’in fetih dalgasıyla bölgeye geldiği aktarılıyor. Rivayetlere göre Yahya Gazi; Develi’ye adını veren Dev Ali (Devle Bey) ve Seyyid Ali ile kardeşti. Bu aile bağları, Erciyes Dağı’nın güney eteklerinde kalıcı bir yerleşimin temelini oluşturdu.
Osmanlı kayıtlarında ‘Gazibeyli’
Yahyalı’nın tarihi serüveni yalnızca adıyla sınırlı değil. Osmanlı arşivlerinde ilçenin uzun süre ‘Gazibeyli’ olarak anıldığı biliniyor. Bu isim, bölgeyi yurt tutan ilk kuşağın gazi ve alp-eren kimliğini yansıtması bakımından dikkat çekiyor. Gazibeyli adı, Yahyalı’nın fetih ruhunu ve kuruluş döneminin karakterini bugünlere taşıyan önemli bir tarihî işaret olarak öne çıkıyor.
İlim ve irfan merkezi
Yahyalı, geçmişte sadece bir yerleşim yeri değil, aynı zamanda bir ilim merkeziydi. Camiikebir, Yenice ve Gazibeyli mahallelerinde Cumhuriyet dönemine kadar faaliyet gösteren medreseler, çevredeki köy ve kasabalar için bir eğitim ağı oluşturdu. Bu yönüyle Yahyalı’nın adı; ilim, inanç ve yerleşik hayatın iç içe geçtiği bir geleneği simgeliyor.
Bugün hâlâ ayakta olan türbesiyle Yahya Gazi, Yahyalı’nın kolektif hafızasında efsanevi bir yer tutuyor. Halk arasında anlatılan rivayete göre Yahya Gazi, küffarla çarpışırken başını koltuğuna alıp, türbesinin bulunduğu yere kadar yürüdü. Bu anlatı, onu sadece bir fatih değil; aynı zamanda manevi bir kurucu olarak da konumlandırıyor.
Milletvekili Murat Cahid Cıngı’nın paylaştığı bu tarihi çerçeve, Yahyalı’nın adının ardında yatan derinliği bir kez daha hatırlatıyor. İlçenin adı, tek bir şahsiyetten öte; Anadolu’nun fethi, yerleşimi ve ilim geleneğiyle yoğrulmuş uzun bir hikâyenin özeti olarak bugün de yaşamaya devam ediyor.
