Kayseri'de fiyatlar tavan yaptı! O meyveleri bulmak neredeyse imkansız!

Türkiye genelinde 2025 yılına girilirken, tarım sektörü son yılların en ağır meyve üretim krizlerinden biriyle karşı karşıya kaldı.

Tarım ve Orman Bakanlığı ile TÜİK’in ilk üretim tahminlerine göre, kayısı, kiraz ve elma üretiminde ciddi düşüş yaşanıyor. Rekolte kayıplarının temel nedeni ise sert geçen kış, ani don olayları ve mevsim normallerinin altındaki düşük sıcaklıklar.

Kayısı üretimi yüzde 65 düştü

Özellikle Malatya başta olmak üzere Türkiye'nin dört bir yanındaki kayısı üreticileri bu yıl büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. 2024 yılında 1 milyon 269 bin ton olarak kayıtlara geçen kayısı üretiminin, 2025 sezonunda sadece 443 bin tona gerilemesi bekleniyor. Bu da üretimde yüzde 65’lik bir kayba işaret ediyor. Rekolte düşüşü hem iç piyasayı hem de ihracatı doğrudan etkiledi.

Kirazda da durum farklı değil

Kiraz üretiminde de benzer bir tablo söz konusu. 2024 yılında 726 bin ton olan toplam kiraz üretiminin, bu yıl 322 bin ton seviyelerine gerilemesi bekleniyor. Özellikle Ege, İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da etkili olan zirai don, çiçeklenme dönemindeki kiraz ağaçlarını olumsuz etkileyerek verimi düşürdü.

Bu gelişmelerin ardından Kayseri’de birçok semt pazarında kiraz neredeyse hiç bulunamıyor. Pazarcılar, ‘Getirecek ürün yok, hale gelen az miktar hemen tükeniyor’ diyerek durumu özetliyor. Kirazın bulunabildiği nadir tezgahlarda ise kilogram fiyatı 400 TL'nin üzerine çıkmış durumda.

Elma bahçelerinde felaket

Elma üretimi açısından Türkiye'nin önde gelen şehirlerinden biri olan Kayseri, bu sezon adeta don felaketiyle sarsıldı. 11–15 Nisan 2025 tarihleri arasında etkili olan soğuk hava dalgası, başta Yeşilhisar, Yahyalı ve Develi olmak üzere birçok ilçede meyve bahçelerine ciddi zarar verdi.

Yahyalı’da ise don felaketinin ardından yaklaşık 200 bin tonluk elma kaybı yaşandı. Bu kaybın ekonomik karşılığının 4 milyar TL’nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
TÜİK verilerine göre 2024 yılında 4,42 milyon ton olan elma üretimi, 2025 yılında 2,71 milyon tona düşerek yüzde 38,7 oranında azaldı.

Tarlada donan ürün, pazarda yüksek fiyatla satılıyor

Üretimde yaşanan keskin düşüş, doğrudan tüketiciye de yansıdı. Hal ve market fiyatlarında meyve fiyatları adeta katlandı. Kirazın pazardaki fiyatı 450 ila 500 TL arasında değişirken, kayısı  120 TL’ye kadar yükseldi. Elmada ise hal fiyatları 90 TL’yi aşarken, market raflarında kilosu 100 TL’ye kadar çıkabiliyor.

TARSİM ve Tarım Müdürlüklerine yoğun başvuru

Zirai don sonrası zarar gören üreticiler, destek alabilmek için İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine başvurularını sürdürüyor. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı üreticiler TARSİM sigortası kapsamında zarar tespiti yapılmasını beklerken, sigortası olmayan üreticiler ise doğal afet kapsamındaki devlet desteğine başvurdu.

Üretici yasta, tüketici zor durumda

2025 sezonu, özellikle sert çekirdekli ve çekirdekli meyveler için kayıp yılı olarak kayıtlara geçti. Hem üreticinin zararı büyük hem de tüketici fiyat artışları karşısında çaresiz. Uzmanlar, bu durumun önümüzdeki yıllarda da sürebileceği uyarısında bulunuyor ve iklim krizine karşı daha dirençli tarım politikalarının şart olduğunu vurguluyor.